Uzależnienie to stan, który wymaga specjalistycznego leczenia. Nie ma możliwości, aby samemu poradzić sobie z nałogiem, zwłaszcza gdy towarzyszą mu problemy natury psychicznej. Zdarzają się sytuacje, że choroba napędza uzależnienie lub odwrotnie, to nałóg odpowiedzialny jest za problemy, czy zaburzenia psychiczne. Niezależnie od sytuacji, zjawisko to wymaga kompleksowego podejścia psychoterapeutów.
Jak alkohol wpływa na psychikę?
Uzależnienie występuje w sytuacji, kiedy dana osoba odczuwa silną potrzebę wykonywania określonej czynności (uzależnienie behawioralne) lub zażycia danego środka (uzależnienie chemiczne). Natrętne myśli i pozorne ich ukojenie po zaspokojeniu pragnienia, negatywnie przekłada się na zdrowie, życie codzienne, rodzinne czy zawodowe.
Uzależnić można się od danej czynności, np. zakupoholizm, hazard czy gry komputerowe bądź substancji, np. alkoholu, leków czy narkotyków. Każdy nałóg ma silne powiązanie ze sferą psychiczną, działając wielowymiarowo i destrukcyjnie. Co ważne, większość uzależnień ma swoje podłoże w nieradzeniu sobie z emocjami czy trudnościami. W takich sytuacjach wykonywanie danej czynności bądź zażycie określonej substancji dostarcza chwilowej ulgi i ukojenia. To błędne koło, gdyż po pewnym czasie natłok myśli powraca, uruchamiając tym samym cały mechanizm. Wiele osób, które doświadczyły traumatycznych przeżyć lub zmagają się z zaburzeniami osobowości, szuka ucieczki, często sięgając po alkohol. Stanowi to dla nich formę chwilowego zapomnienia o problemach. Jednak takie postępowanie z czasem prowadzi do poważnych zmian w psychice.
Głód alkoholowy wywołuje serie negatywnych emocji takich jak złość, gniew, frustrację itp. Osoba uzależniona staje się agresywna i wybuchowa, gdy nie może zaspokoić potrzeby sięgnięcia po napoje procentowe. Tego rodzaju zachowania dotyczą również uzależnień behawioralnych. Z czasem każdy nałóg oddziałuje negatywnie na psychikę, zmieniając tok myślenia oraz zachowanie nałogowca. U większości osób wraz z trzeźwieniem pojawiają się stany lękowe, wówczas odczuwany jest silny i niczym nieuzasadniony niepokój. Często temu zjawisku towarzyszy bezradność, przytłoczenie czy zmartwienia. W celu zagłuszenia natłoku negatywnych myśli osoby uzależnione sięgają po kolejną dawkę alkoholu. Prowadzi to do występowania stanów depresyjnych. Nałóg powoduje znaczny spadek nastroju, nasilenie negatywnych myśli oraz poczucia wstydu i winy. Substancje psychoaktywne mają silny wpływ zarówno na mózg człowieka, jak i jego psychikę, stąd też częstą konsekwencją systematycznego picia jest depresja. Taki stan wymaga natychmiastowej i kompleksowej pomocy, jaką jest terapia uzależnień w ośrodku.
Problemy psychiczne a uzależnienie
Do uzależnienia często prowadzą również problemy bądź choroby psychiczne. Ich nasilające się objawy stają się natrętne i uciążliwe, stąd też wiele osób szuka ukojenia. Niestety częstym zjawiskiem jest sięganie wówczas po substancje psychoaktywne. To samo dotyczy nieprzepracowanych z psychologiem trudnych życiowych przeżyć czy traum.
Dużą trudnością w postawieniu odpowiedniej diagnozy i wdrożeniu stosownego leczenia jest współwystępowanie uzależnienia wraz z problemami psychologicznymi. Dzieje się tak, ponieważ dochodzi do nakładania się różnych objawów i wzajemnego wzmacniania lub osłabiania. Formy współwystępowania mogą dotyczyć różnych zaburzeń psychicznych. Mowa tutaj np. o:
-
sięganiu po daną substancję w celu zagłuszenia objawów choroby psychicznej;
-
spożywanie substancji jako formy samoleczenia;
-
współwystępowaniu uzależnienia chemicznego z behawioralnym, np. hazard i alkohol;
-
rozwoju uzależnienia, który jest ściśle powiązany z zaburzeniami osobowości;
-
rozwoju zespołu objawów, które uaktywniają się pod wpływem zażywanej/spożywanej substancji.
Wyżej wymienione sytuacje wymagają postawienia tzw. podwójnej diagnozy. Oznacza ona występowanie u tej samej osoby zaburzeń psychicznych powiązanych z używaniem substancji psychoaktywnych. W tym przypadku leczenie uzależnień przebiega dwuetapowo. Pierwszy etap koncentruje się na wyjściu z nałogu, drugi zaś na problemach natury psychicznej. To bardzo istotny proces, gdyż oba zjawiska (uzależnienie i choroby psychiczne) nakładają się na siebie, tworząc między sobą zależność. Stąd też kluczowe jest kompleksowe podejście do obu problemów. Mowa tutaj zarówno o psychoterapii, terapii grupowej, jak i odpowiednio dobranej farmakologii, która stabilizuje stan pacjenta oraz wycisza objawy choroby. Warto zatem zdecydować się na pobyt w ośrodku leczenia, by móc skorzystać z całodobowej opieki i wsparcia najlepszej kadry specjalistów.
Współwystępowanie uzależnienia wraz z chorobą psychiczną to częste zjawisko, z jakim stykają się psychoterapeuci. Wymaga to wdrożenia odpowiedniego leczenia dwóch problemów jednocześnie. Pokonanie nałogu i uporanie się z trudnościami psychicznymi jest możliwe. Nie należy zwlekać z podjęciem decyzji o leczeniu w ośrodku, gdyż każdy dzień zwłoki będzie pogłębiał zarówno uzależnienie, jak i problemy psychiczne.