FAS – na czym polega alkoholowy zespół płodowy?

FAS to choroba, dotykająca te osoby, których matka spożywała alkohol w trakcie ciąży. Postawienie trafnej diagnozy nie jest proste i często wymaga czasu. Niestety skutki spożywania etanolu w okresie prenatalnym są bardzo poważne i utrudniają codzienne funkcjonowanie. Ważne jest, aby specjalistyczna pomoc została wdrożona jak najszybciej.

Czym jest Fas?

FAS to skrót od „alkoholowy zespół płodowy”. Jest to najpoważniejsze zaburzenie w Spektrum Płodowych Zaburzeń (FASD). Choroba ta jest następstwem spożywania alkoholu w okresie prenatalnym. Zespół FAS to grupa wad wrodzonych, które obejmują cechy fizyczne, psychiczne oraz behawioralne. To różne niepełnosprawności, występujące u dzieci, których matki spożywały alkohol w czasie ciąży. Etanol wpływa na rozwój mózgu, serca czy nerek, uszkadzając płód. Co ważne, alkohol, który jest obecny we krwi matki, przenika przez łożysko, natomiast dziecko nie ma wykształconych mechanizmów, które umożliwiałyby metabolizowanie etanolu. Niezmetabolizowany alkohol może zakłócać rozwój płodu oraz doprowadzić do uszkodzenia mózgu.

Przeczytaj także: Czy alkohol jest dziedziczny?

Alkoholowy zespół płodowy – objawy

Choroba FAS często widoczna jest tuż po urodzeniu dziecka, choć najczęściej diagnozowana jest w okresie dzieciństwa. Prawidłowe rozpoznanie nie zawsze jest oczywiste, właśnie dlatego zdarza się, że dopiero w dorosłym życiu dana osoba dowiaduje się, że cierpli na alkoholowy zespół płodowy.

Objawy FAS mogą obejmować kilka wad fizycznych, niepełnosprawność intelektualną bądź poznawczą, a także problemy z funkcjonowaniem czy radzeniem sobie w codziennym życiu.

Symptomy FAS na twarzy:

  • małe oczy;
  • szeroki rozstaw oczu;
  • krótki zadarty nos;
  • wyjątkowo cienka górna warga;
  • gładka powierzchnia między wargą a nosem – brak tzw. rynienki.

Do fizycznych objawów można zaliczyć: niski wzrost, znacznie mniejsza głowa – mały obwód, mały rozmiar mózgu, trudności w utrzymaniu równowagi, problemy ze wzrokiem i/lub słuchem, deformacja kończyn oraz stawów, wady serca, nieprawidłowe funkcjonowanie nerek, zaburzenia pracy wątroby.

zespół fas objawy

Dzieci z FAS mogą doświadczać także innych problemów, które pojawiają się wraz z wiekiem.

Psychiczne symptomy FAS to:

  • trudności z koncentracją;
  • problemy z mową, zapamiętywaniem i myśleniem;
  • opóźniony rozwój;
  • trudności z przetwarzaniem informacji;
  • zmienność nastrojów;
  • nadpobudliwość;
  • problemy z nauką;
  • niski iloraz inteligencji;
  • trudności w umiejętnościach społecznych.

Co ważne, dziecko z zespołem alkoholowym nie musi zmagać się z wszystkimi wyżej wymienionymi objawami. FAS to mieszanka różnych symptomów, stąd też może to być kilka z nich. Nasilenie objawów jest zróżnicowane, niektóre osoby mogą doświadczać je w znacznie większym stopniu niż inni. Z kolei dorośli z FAS oprócz typowych objawów, zmagają się także z depresją, fobią społeczną, symptomami psychotycznymi oraz zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi.

FAS – przyczyny

Główną przyczyną występowania FAS jest spożywanie alkoholu w trakcie ciąży. Etanol może także spowodować poronienie bądź przedwczesny poród. Nie ma takiej ilości alkoholu, która spożywana w okresie prenatalnym byłaby bezpieczna. Dodatkowo niezależnie od trymestru – etanol zawsze będzie mógł negatywnie wpłynąć na rozwój płodu. Mowa tutaj zarówno o mocnych trunkach, jak i winie czy piwie.

Przeczytaj także: Jak narkotyki wpływają na ciążę? 

Czy FAS da się leczyć?

Niestety alkoholowy zespół płodowy jest nieuleczalny. Nie ma więc możliwości zlikwidowania wszystkich dolegliwości i zapewnienie choremu w pełni prawidłowego funkcjonowania. Jednak można poprawić jakość życia osób zmagających się z FAS, to przede wszystkim leczenie objawowe. Ważne jest także wczesne rozpoznanie problemu, dzięki temu dziecko uzyskuje fachową pomoc, a edukacja jest dostosowana do jego potrzeb. Takie rozwiązanie daje szansę na osiągnięcie pełnego potencjału rozwojowego. Warto także skorzystać z pomocy psychoterapeuty, który pomoże uporać się z trudnościami. Jest to niezwykle istotne nie tylko w przypadku dzieci, ale również i dorosłych, ponieważ to właśnie u nich często pojawiają się zaburzenia współistniejące, np. depresja czy lęki. Co ważne, dzieci, które zostały zdiagnozowane przed 6 rokiem życia, mają większe szanse na lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie. Jednak musi zostać wdrożona terapia, specjalna edukacja oraz zapewnienie stabilnego i kochającego środowiska domowego, pozbawionego nałogów i przemocy.

Co ważne, nawet niewielka ilość spożywanego alkoholu, może negatywnie wpłynąć na rozwój płodu, a osoby z FAS muszą na co dzień zmagać się z przeciwnościami. Warto zatem powstrzymać się od spożywania etanolu już na etapie planowania ciąży i utrzymać abstynencję przez cały okres prenatalny.

OSTATNIE WPISY

Fakty i mity na temat zażywania narkotyków

Rozwój technologii umożliwił ogólny i łatwy dostęp do informacji. W Internecie można znaleźć wiele ciekawych i cennych danych na temat szkodliwości narkotyków. Niestety dostępne są również fałszywe wpisy, które przedstawiają pozytywne działania substancji...

Pierwsze kroki do trzeźwości: Jak zacząć proces odwyku?

Alkoholizm to poważna choroba, która często prowadzi do śmierci uzależnionego. Odbija się ona na życiu rodzinnym oraz zawodowym i powoduje wiele różnych problemów. Walka z nałogiem nie jest łatwa i wymaga dużego samozaparcia oraz pomocy z zewnątrz. Pierwszym krokiem...

Jak wygląda odwyk alkoholowy w Ośrodku „Przebudzenie”

Odwyk alkoholowy jest złożonym procesem, który wymaga pełnej współpracy pomiędzy osobą uzależnioną a psychoterapeutami. Kluczowe jest zatem opracowanie stosownego programu leczenia, który przyniesie pożądane rezultaty. Ośrodek „Przebudzenie” oferuje swym podopiecznym...

Wieczorna lampka wina – czy jest to oznaka alkoholizmu?

Alkoholizm jest chroniczną, postępującą chorobą, która rozwija się zarówno na płaszczyźnie psychicznej, jak i fizycznej. U jej podstaw leży nadmierne, niekontrolowane spożycie alkoholu. Uważa się, że alkoholizm w dużej mierze stanowi konsekwencję problemów, z jakimi...

Fakty i mity na temat odwyku alkoholowego

Wokół osób uzależnionych oraz samej terapii krąży wiele mitów, które są bezmyślnie powielane. Część z nich może skutecznie zniechęcić do podjęcia walki o zdrowie i życie w trzeźwości. Warto zatem dokładnie zaznajomić się z tematem odwyku alkoholowego oraz obalić...

Podejrzenie nerwicy lękowej – kiedy zgłosić się do specjalisty?

Zdrowie psychiczne już dawno przestało być tematem tabu. Zaburzenia diagnozowane są coraz częściej i dotykają osób w różnym wieku, niezależnie od statusu, płci czy wykształcenia. Nerwica lękowa oddziałuje na naszą codzienność, skutecznie ją utrudniając. Nieustający...

Czym jest podwójna diagnoza?

Uzależnienie może dotknąć każdego bez względu na wiek, płeć, stan zdrowia, wykształcenie i status społeczny. Nierzadko zdarza się tak, że osoby uzależnione zmagają się z problemem tzw. podwójnej diagnozy. Na czym ona polega, w jaki sposób jest diagnozowana oraz,...