Istnieje mnóstwo powodów popychających ludzi w ramiona uzależnienia. W poniższym artykule skupimy się na najczęstszych przyczynach popadania w nałóg i spróbujemy odpowiedzieć tym samym jednocześnie na pytanie, dlaczego alkohol uzależnia.
Dlaczego ludzie piją alkohol?
- Stanowi on sposób ucieczki od nieprzyjemnych trosk, zmartwień i lęków. Może on być odbierany jako „bezpieczna bańka”, w której zamykamy się na wszystkie nieprzyjemne odczucia i doświadczamy stanu euforii.
- Panuje społeczne przyzwolenie na picie alkoholu. Pojawia się on na rodzinnych uroczystościach, imprezach w gronie znajomych i przy wielu innych okazjach.
- Niechęć do wyłamywania się. Abstynencja jest w Polsce stosunkowo nowym „wynalazkiem” i kojarzy się głównie z osobami, które mają za sobą wyjście z ciężkiego nałogu. Do tego też wiele osób nie ma wystarczającej odwagi, by głośno i wyraźnie sprzeciwić się piciu.
Przeczytaj także: Kim jest abstynent?
- Chęć nabrania odwagi. Zdarza się, że bardzo chcemy zrobić pewną rzecz, lecz nie umiemy się na to zdobyć. „Rozwiązaniem” staje się wówczas alkohol, po którego spożyciu większość nie ma problemu z wyrażaniem swoich uczuć bez ogródek.
- W nawiązaniu do poprzedniego punktu alkohol może być swoistym „usprawiedliwieniem”, „winowajcą”, który pomaga niektórym się „wybielić”. Chodzi o zachowania, na które na co dzień nie mamy odwagi, a których dopuszczamy się po spożyciu alkoholu.
- Depresja i samotność. Brak bliskich, życzliwych osób wokół siebie sprawia, że człowiek zaczyna czuć się niepotrzebny. Dochodzące do tego poczucie przygnębienia stwarza duże ryzyko ucieczki w alkohol.
Jakie czynniki wpływają na uzależnienie od alkoholu?
Powyższe przyczyny picia alkoholu wydają się dosyć oczywiste, wciąż jednak trudno jest nam wyczuć moment, w którym okazjonalne spożywanie alkoholu zamienia się w nałóg. Pytanie zatem, gdzie jest granica?
Odpowiedzi jest dokładnie tyle, ile jest na świecie osób spożywających alkohol. Trzeba tutaj uwzględnić indywidualną predyspozycję do uzależnienia, sytuację rodzinną, poziom poczucia własnej wartości, czy też poziom tolerancji na alkohol.
Powody, dla których sięgamy po alkohol są bardzo indywidualne
W którym momencie zaczyna się uzależnienie?
Najprostsza odpowiedź jest jednak taka, że osoba, która kontroluje spożywanie alkoholu, jest w stanie w dowolnej chwili powiedzieć „nie”. Potrafi to zrobić zarówno przed spożyciem jakiejkolwiek ilości, jak i po wypiciu takiej, która w mniemaniu tej osoby jest wystarczająca.
Tutaj jednak pojawia się kolejne pytanie: dlaczego pijemy alkohol nawet pomimo świadomości przekroczenia własnych granic? Zdarza się, że nawet pomimo silnej woli i stanowczego charakteru, wypijemy za dużo.
Czy jest to już uzależnienie? Nie, jeśli jednorazowa sytuacja nie pociąga za sobą kolejnych, podobnych w nadchodzącym czasie. Jeśli jednak zaczyna pojawiać się szukanie okazji ku spożyciu, można to potraktować jako poważny sygnał alarmowy.
Dlaczego człowiek pije alkohol? Jak działa mechanizm uzależniający?
Uzależnienie od alkoholu lub jakiekolwiek inne można streścić w jednym zdaniu: początki są miłe, a zaraz potem jest za późno. Alkoholizm rozkłada się na 4 etapy, których przebieg krótko opisujemy poniżej.
Etap I
Na początku pojawia się poczucie euforii, alkohol wzbudza pozytywne skojarzenia, dlatego że na tym etapie jest spożywany głównie podczas imprez, gdzie jest miłe towarzystwo i dobra zabawa. Przekłada się to na szukanie kolejnych okazji, podczas których można się bawić. Niestety, coraz częstsze spożycie alkoholu prowadzi do pogłębienia nałogu.
Etap II
Nasila się poszukiwanie okazji do spożywania trunku, rośnie koncentracja na piciu alkoholu, pojawia się inicjowanie spożycia w towarzystwie, tłumaczenie się z alkoholizmu poprzez zrzucenie winy na czynniki zewnętrzne, oraz coraz większe próby maskowania nałogu.
Etap III
Nasilają się wyżej wymienione objawy, pojawiają się konflikty w relacjach z bliskimi. Powody picia alkoholu objawiają się poprzez dolegliwości fizyczne – nałogowiec sięga po używkę, by poczuć się lepiej. Zaczyna się zaniedbywanie codziennych spraw, własnego zdrowia i wyglądu. Poważnym sygnałem ostrzegawczym są naprzemienne ciągi alkoholowe i okresy abstynencji oraz składanie przysiąg abstynencyjnych.
Etap IV
Alkoholizm przejmuje całkowitą kontrolę nad uzależnionym. Dochodzi do utraty pracy, spadku tolerancji alkoholowej, rozpadu więzi rodzinnych, sięgania po alkohole nienadające się do spożycia oraz popełnianie przestępstw w celu zdobycia pieniędzy na alkohol. Ta faza bez leczenia kończy się zgonem.
Powody picia alkoholu wśród ludzi są liczne – można prowadzić dywagacje również nad przyczynami genetycznymi, relacjami w rodzinie i wieloma innymi czynnikami. Tak naprawdę każda życiowa przeszkoda może stać się pretekstem do popadnięcia w nałóg. Jednak to do nas należy podjęcie decyzji, czy na to pozwolimy.