Depresja egzogenna – czym jest i jak ją leczyć?

Przebudzenie - 17.05.2020

Depresja egzogenna to rodzaj depresji, do której doprowadzają czynniki zewnętrzne. Inaczej nazywana depresją reaktywną, należy do rodzajów zaburzeń afektywnych. Powstaje w wyniku traumatycznych i trudnych przeżyć. Jakie są objawy depresji egzogennej, kogo może spotkać i jak przebiega leczenie depresji egzogennej?

Jakie są objawy depresji egzogennej?

Depresja niejedno ma imię, a depresja egzogenna tym bardziej. To choroba psychiczna wywołana przez czynniki zewnętrzne, które wywołują silny i długotrwały stres. Wśród nadreaktywnych zachowań, które są objawami depresji egzogennej, wyróżnia się:

• przygnębienie,
• aspołeczność,
• zaburzenia koncentracji,
• trudności z pamięcią,
• utratę apetytu,
• bezsenność lub nadmierną senność,
• nadużywanie substancji psychoaktywnych,
• nadwrażliwość,
• pesymizm,
• myśli samobójcze.

Co więcej, osoby chore nie mogą sobie poradzić z nieustannym poczuciem winy. Są bezradne w wyniku zdarzenia zewnętrznego, ale obwiniają siebie. Nie są w stanie wrócić do normalnego funkcjonowania i realizowania codziennych potrzeb. Utrata sensu życia, spadek motywacji do działania, płaczliwość i inne zachowania, które wcześniej występowały sporadycznie, zamieniają się w codzienny stan apatii, który jest poprzedzony traumatycznym wydarzeniem w życiu chorego.

Kiedy może wystąpić depresja egzogenna?

Depresja reaktywna jest wynikiem przeżycia traumatycznych zdarzeń, z którymi osoba nie jest w stanie sobie poradzić. Nie sposób wymienić wszystkich zdarzeń, które mogą wywołać depresję egzogenną, jednak z badań Thomasa Holmesa i Richarda Rahe’a wynika statystyczna zależność między tzw. stresorami a zapadalnością na poważne choroby. Wśród najbardziej stresujących wydarzeń w życiu człowieka wyróżnia się:

• śmierć współmałżonka,
• rozwód,
• separacja małżeńska,
• pobyt w więzieniu,
• śmierć bliskiego członka rodziny,
• zranienie ciała lub choroba,
• zwolnienie z pracy,
• przejście na rentę lub emeryturę.

Jak widać, lista pokazuje całe spektrum różnych wydarzeń z życia, które każdy może przeżywać na swój sposób. Depresja egzogenna wynika bowiem z reakcji na zewnętrzne czynniki, na które często nie mamy wpływu. Wywołują ją nawet proste, codzienne czynności. Inne przykłady zdarzeń, które mogą wywołać rozwój depresji egzogennej to także:

• kłopoty finansowe,
• rozstanie z partnerem,
• zmiana miejsca zamieszkania,
• kradzież mienia,
• udział w dużym projekcie,
• mobbing w pracy lub inne formy znęcania się psychicznego,
• trudności w życiu seksualnym.

Depresja reaktywna może się rozwijać pod wpływem przyjmowania i działania substancji psychoaktywnych. Są na nią narażeni alkoholicy, narkomani czy lekomani. Depresję egzogenną stwierdza się także często u rodziców dzieci, które wyjeżdżają z domu. Faza “pustego gniazda” powoduje poczucie straty i zagrożenia. Podobnie w przypadku narodzin dziecka, które także są bardzo obciążającą i stresującą sytuacją, depresja egzogenna jest reakcją na sytuację, nad którą czujemy, że nie mamy kontroli.

Depresja egzogenna – leczenie

Szacuje się, że na świecie na depresję cierpi ok. 320 miliona osób. W Polsce z depresją zmaga się około 1,5 miliona osób. Prognozy Światowej Organizacji Zdrowia wskazują, że do 2030 roku depresja będzie najczęstszą chorobą. Warto wiedzieć, że objawy wynikające z depresji egzogennej mogą się samoistnie wyciszyć, jeśli czynnik stresujący zostanie opanowany lub zniknie. Nie zawsze tak się jednak dzieje.

Leczenie depresji to głównie terapia, która może skutecznie pomóc zrozumieć sytuację, wyzbyć się poczucia winy i przywrócić radość z życia. Ma na celu pomóc pacjentowi uporać się z uczuciami oraz przywrócić wewnętrzny spokój. Chociaż często depresja egzogenna przebiega w łagodniejszy sposób niż depresja endogenna, nie należy jej bagatelizować i jak najszybciej udać się do specjalisty.

Co więcej, zaburzenia depresyjne nawracające, w tym epizody depresji egzogennej, często wymagają nie tylko terapii i pomocy specjalisty, ale także środków farmakologicznych. Stres może mieć różne podłoże, a aby pozbyć się lęku, trzeba go pokonać. Aby myśli samobójcze nie doprowadziły do prób samobójczych, należy podjąć leczenie nie tylko psychologiczne, ale także biologiczne.

Odzyskanie kontroli nad własnym życiem jest możliwe, a terapia w ośrodku leczenia depresji i nerwic może w tym skutecznie pomóc. Szybkie podjęcie leczenia często przynosi pozytywne skutki i pozwala uwolnić się od negatywnych emocji i przykrych doświadczeń.