Polacy są narodem, który posiada najwyższy wskaźnik wśród krajów europejskich, jeżeli chodzi o częstotliwość zakupu i korzystania z medykamentów. Gdzie istnieje granica między zażywaniem wyrobów medycznych, a lekomanią?
Lekomania – choroba naszych czasów
Współczesny styl życia cechuje się narzuconymi, wysokimi oczekiwaniami społecznymi oraz niezwykłym tempem, które dotykają niemal każdej sfery ludzkiego życia. Nie ma praktycznie miejsca na słabość, ból, wszelkie niedoskonałości. Dodatkową presję zwiększają otaczające zewsząd reklamy leków oraz suplementów, które zapewniają o palącej potrzebie szybkiego i skutecznego uśmierzenia doskwierającej dolegliwości.
Ponadto, dostępność leków w Polsce bez recepty jest wciąż duża. Poza aptekami, można je nabyć praktycznie w każdym sklepie spożywczym oraz na stacjach benzynowych. Coraz częściej mówi się o wprowadzeniu rządowej reglamentacji oraz wdraża się specjalne kampanie edukacyjne, które mają za zadanie wpłynąć na niepokojące zjawisko. Przykładem jest projekt „Lek bezpieczny”, utworzony przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.
Badacze, próbując ustalić źródło tak chętnie kupowanych i zażywanych leków oraz suplementów diety, wskazują, że Polacy skarżą się na odczuwanie niezwykle silnego bólu, który muszą likwidować za pomocą tabletek przeciwbólowych. Najbardziej niepokojące, że połowa uczestników wspomnianego badania nie miała więcej niż 23 lat oraz przyznaje, że przed zażyciem nie czytała ulotki informacyjnej ani nie konsultowała przyjmowanego leku z odpowiednim lekarzem.
Niestety te wszystkie czynniki sprzyjają pojawieniu się jednego z najbardziej niebezpiecznych nałogów, jakim jest lekomania.
Lekomania – gdzie jest granica?
Jak podaje Słownik Języka Polskiego, z lekomanią mamy do czynienia, kiedy dochodzi do „nadużywania leków w wyniku uzależnienia się od nich”. To czy mamy do czynienia z takim zjawiskiem, powinno być ściśle powiązane z diagnozą i kontrolą lekarską niż tylko samodzielną i powierzchowną oceną.
Jeżeli nadmierne używanie leków jest sprzężone z występującą chorobą czy zaburzeniami psychicznymi, tym bardziej racjonalna samoocena swojego stanu jest w zasadzie niemożliwa do przeprowadzenia. Jeżeli podejrzewa się tego typu skłonności u kogoś z bliskiego otoczenia, z pewnością alarmującym objawem będzie zażywanie leków w dawkach przekraczających normy zalecane na ulotce oraz częste uskarżanie się na odczuwany ból i niemożność zlikwidowania uczucia, a wręcz narastający niepokój, jeśli okres nie przyjmowania danego leku znacząco się wydłuża.
Jak widać, granica jest bardzo subtelna i potrzeba niezwykłej wrażliwości i czujności, aby w odpowiednią porę zauważyć zagrożenie, zanim będzie się mieć do czynienia z prawdziwym uzależnieniem psychicznym oraz fizycznym.
Jak leczyć lekomanię?
W zależności od skali natężenia problemu, leczenie przybiera różne formy, lecz zawsze powinno być przeprowadzone pod stałym nadzorem wykwalifikowanego w dziedzinie uzależnień psychiatry. Najcięższe przypadki wymagają przebywania w specjalnych ośrodkach, natomiast początkowe stadium choroby może przybrać formę leczenia, w postaci uczęszczania na systematyczne wizyty w poradniach psychologicznych czy zaangażowania w grupy wsparcia dla osób uzależnionych od środków medycznych.
Zazwyczaj pacjent uzależniony od leków zdradza tendencje do innych nałogów, chociażby do nadmiernego spożywania alkoholu, papierosów, również środków psychoaktywnych w postaci narkotyków. Dlatego lekomanię bardzo często leczy się w ośrodkach, które zajmują się wszystkimi, wspomnianymi nałogami.
To właśnie w ośrodkach odwykowych, szpitalach lub prywatnych klinikach, należy szukać fachowej pomocy. Tylko odpowiednio szybko wprowadzony program terapeutyczny potrafi skutecznie zatrzymać rozwój choroby, a nawet poddać remisji.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Rządowa profilaktyka polega na wprowadzeniu projektów edukacyjnych, które będą obowiązywać już na etapie szkolnym. W ramach programu „Lek bezpieczny dla dziecka” celem jest uświadomienie, kiedy i w jakich okolicznościach zażywa się leki, w tym suplementy diety oraz jakie posiadają skutki uboczne. Celem jest burzenie szkodliwych stereotypów, które wciąż egzystują w społeczeństwie.