Prywatny ośrodek leczenia uzależnień | Ośrodek Przebudzenie Wrocław
Prywatna klinika
leczenia uzależnień
Blog / Jak uzależnienie od narkotyków wpływa na rodzinę?
Przebudzenie - 12.05.2023
Uzależnienie od narkotyków powoduje degradację zdrowia psychicznego i fizycznego uzależnionej osoby, często prowadząc nawet do jej śmierci. Należy jednak pamiętać, że konsekwencje tego nałogu odczuwają nie tylko sami narkomani, lecz także ich najbliżsi.
Spis treści
Uzależnienie od narkotyków objawia się przede wszystkim utratą kontroli nad własnym zachowaniem, pojawieniem się poczucia głodu, czyli ciągłej potrzeby sięgania po narkotyki, a także występowaniem objawów abstynencyjnych w następstwie zaprzestania spożywania substancji narkotycznych. Osoby dotknięte nałogiem mają tendencję do zachowań autodestrukcyjnych – przyjmują narkotyki pomimo ich wyraźnie negatywnego wpływu na zdrowie, ogólne samopoczucie i życie społeczne. Objawem uzależnienia od narkotyków jest również zaniedbywanie sfer życia niezwiązanych z nałogiem, między innymi obowiązków zawodowych i rodzinnych oraz relacji z przyjaciółmi i własnych zainteresowań. U narkomanów często dochodzi także do rozwinięcia się zaburzeń psychicznych, przede wszystkim depresji, nerwic oraz stanów lękowych.
Narkotyki posiadają silny wpływ na psychikę człowieka. Powodują degradację intelektualną, spowalniają procesy kognitywne i wywołują zaburzenia pamięci, przez co osoba uzależniona zaczyna odczuwać trudności w nauce i w wykonywaniu czynności zawodowych. Narkomani często doświadczają skrajnych emocji. Mają tendencję do przechodzenia ze stanów depresyjnych do nagłej euforii. Stanom tym wielokrotnie towarzyszą omamy i halucynacje prowadzące do zaburzeń w postrzeganiu rzeczywistości. Na ich skutek osoba uzależniona powoli traci kontrolę zarówno nad swoim zachowaniem, jak i nad tym, co się dookoła niej dzieje. U narkomanów można ponadto zaobserwować obniżenie standardów moralnych i skłonności do działań przestępczych. Wielu uzależnionych dopuszcza się kradzieży, wymuszeń i innych czynów zabronionych w celu zdobycia narkotyków i stłumienia uczucia głodu.
Nałóg narkotykowy w wyraźnie negatywny sposób wpływa na funkcjonowanie członków rodziny uzależnionej osoby. Doświadczają oni skutków zachowań narkomana wynikających z jego zaburzeń psychicznych oraz odczuwanego przez niego głodu narkotykowego. Głód ten często sprawia, że zmagająca się z nałogiem osoba staje się agresywna dla otoczenia. Obcowanie z narkomanem, a w szczególności mieszkanie z nim pod jednym dachem, może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji zagrażającej zdrowiu, a nawet życiu. Bliscy uzależnionej od narkotyków osoby trwają w ciągłym napięciu i mają poczucie bezsilności. Doświadczają silnego cierpienia, lęku oraz gwałtownych zmian nastroju. Towarzyszy im często poczucie winy oraz obniżone poczucie własnej wartości.
Bliscy osoby uzależnionej starają się, najczęściej bezskutecznie, nakłonić ją do zerwania z nałogiem. Odczuwają przy tym często wstyd, przez który starają się ukryć problem narkotykowy przed otoczeniem. Rodzina narkomana ma tendencję do minimalizowania wyrządzonych przez niego szkód, usuwania zniszczeń i wyręczania go w obowiązkach. Często spłaca także jego długi, co wielokrotnie prowadzi do wyraźnego nadszarpnięcia domowego budżetu.
Członkowie rodziny narkomana mogą otrzymać wsparcie, uczestnicząc w terapii rodzinnej lub terapii dla osób współuzależnionych, a także uczęszczając na spotkania grup samopomocowych.
Terapię rodzinną, skierowaną do rodzin narkomanów, prowadzą specjalistyczne ośrodki leczenia uzależnień. Jej uczestnicy zdobywają wiedzę na temat mechanizmów rządzących nałogiem oraz narzędzia niezbędne do radzenia sobie z jego skutkami. Terapia rodzinna pozwala pozbyć się traumy wynikającej z życia z narkomanem i uczy, jak odnaleźć spokój wewnętrzny i na nowo czerpać radość z życia.
U bliskich narkomana może dojść do wykształcenia się współuzależnienia. Do poradzenia sobie z tym zaburzeniem niezbędne jest podjęcie specjalistycznej psychoterapii. Dzięki odpowiedniemu leczeniu osoby współuzależnione są w stanie zrozumieć mechanizmy rządzące ich emocjami i zachowaniem. Terapia współuzależnienia pomaga również wprowadzić bardziej skuteczne, a przede wszystkim zdrowsze sposoby funkcjonowania, co znacząco wpływa na poprawę jakości życia bliskich narkomana.
Wsparcie dla rodzin i bliskich osób uzależnionych od narkotyków oferują także grupy samopomocowe typu Nar-Anon. Ich celem jest zapewnienie wsparcia zarówno emocjonalnego, jak i wymiernego poprzez udzielenie pomocy w różnego rodzaju sprawach. Dzięki uczestnictwu w spotkaniach grup samopomocowych bliscy narkomana mogą obcować z ludźmi zmagającymi się z podobnymi do nich problemami. Pomaga im to spojrzeć na swoje zmartwienia z innej perspektywy, co sprzyja ich lepszemu zrozumieniu.