Uzależnienie od alkoholu to poważny problem znaczącego odsetka Polaków, który, choć często doskonale ukrywany i ignorowany, może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, psychiczne i społeczne.
Pomijając przypadki, w których alkoholizm osoby jest widoczny i jasny dla świata zewnętrznego, w wielu sytuacjach problem jest przez osoby uzależnione skutecznie ukrywany i nawet oni nie zdają sobie sprawy z jego istnienia.
Bez względu na to, jaka jest przyczyna czy przebieg uzależnienia, pewne jest jedno – bez odpowiedniego leczenia i zmiany nastawienia, alkoholizm może być tragiczny w skutkach.
Czy jednak walka z uzależnieniem ma sens i szanse powodzenia?
Etapy choroby alkoholowej
Standardowo wyróżnia się 4 fazy alkoholizmu: fazę wstępną, ostrzegawczą, krytyczną i przewlekłą. W każdej kolejnej z nich objawy uzależnienia stają się coraz silniejsze, co też oznacza wydłużenie procesu leczenia.
Choć lekarze i psychoterapeuci podkreślają, że wyjście z nałogu możliwe jest na każdym etapie choroby, im wcześniej podjęte zostanie leczenie specjalistyczne, tym większe szanse na powrót do całkowitej przeszłości. Jak zatem rozpoznać poszczególne fazy choroby?
Faza wstępna, zwana też prealkoholową może trwać nawet kilka lat i zwykle nie objawia się niczym szczególnym – picie na tym etapie może wyglądać tak, jak u osób pijących okazjonalnie. W przeciwieństwie do nich jednak potencjalny alkoholik zaczyna tu traktować alkohol jako środek na poprawę humoru czy rozluźnienie po stresującym dniu. Choć może nie pić sam, z pewnością szuka okazji do tego, żeby wypić.
Kolejnym etapem jest faza ostrzegawcza, która najczęściej rozpoczyna się pojawianiem się epizodów „urwania filmu”, czyli tzw. palimpsestów, powtarzających się nawet po wypiciu stosunkowo niewielkich ilości alkoholu.
Oprócz tego osoby takie będą starały się narzucać tempo picia w towarzystwie, po alkoholu mogą całkowicie zmienić swoje zachowanie, a także pić potajemnie w ukryciu, bez okazji i w samotności.
W fazie ostrzegawczej alkoholik zaczyna mieć wyrzuty sumienia, zdając sobie sprawę z tego, że pije zbyt dużo, jednocześnie nie dopuszczając do siebie myśli, że to choroba alkoholowa. Co więcej, na uwagi związane z nadmiernym piciem może reagować rozdrażnieniem i agresją.
Faza krytyczna rozpoczyna się w momencie, gdy osoba uzależniona przestaje mieć jakąkolwiek kontrolę nad tym ile i kiedy pije. Nie działają tu już obietnice składane bliskim o zaprzestaniu picia, a dni coraz częściej obracają się wokół alkoholu.
To na tym też etapie alkoholik coraz mocniej zaniedbuje rodzinę, pracę, otoczenie czy własny wygląd, spada też jego popęd seksualny. Pomimo tak widocznych sygnałów, chory dalej nie umie przyznać się przed sobą i otoczeniem do problemu. W fazie krytycznej mogą pojawiać się też skutki fizyczne alkoholizmu, w tym przede wszystkim głód alkoholowy.
Faza przewlekła to już ostatni etap choroby alkoholowej, w której znikają właściwie wszelkie zahamowania i wyrzuty sumienia. Osoby takie są często nietrzeźwe już od rana, a i niewiele alkoholu potrzeba im do całkowitego upicia się.
Tak duży poziom etanolu we krwi wpływa też negatywnie na stan zdrowia – spadają zdolności psychoruchowe, choroba dosięga wątroby i układu nerwowego, a każde odstawienie alkoholu kończy się zespołem abstynencyjnym.
Destrukcyjne skutki alkoholizmu
Choroba alkoholowa dotyka nie tylko fizycznej, ale i przede wszystkim psychicznej sfery życia, negatywnie wpływając na właściwie każdy obszar funkcjonowania osoby uzależnionej. Pojawiają się tu nie tylko konflikty z rodziną i otoczeniem, które próbuje uświadomić osobie uzależnionej jej problem, ale też często z pracodawcami, a nawet prawem.
Alkoholizm jest więc bez wątpienia chorobą destrukcyjną, której leczenie można podjąć na każdym etapie. Aby jednak było ono skuteczne, konieczne jest nie tylko samozaparcie osoby cierpiącej z powodu nałogu, ale też wsparcie ze strony bliskich.
Walka z alkoholizmem – czy to ma sens?
Alkoholizm można pokonać dzięki psychoterapii i regularnemu uczestnictwu w terapii grupowej, choć oczywiście największe znaczenie ma tu samozaparcie i chęć zmiany swojego życia. Wiele osób uzależnionych nie zdaje sobie sprawy ze swojego problemu lub nie chce się do niego przyznać, jednak nawet u nich walka z alkoholizmem ma sens. Wystarczy poznać inną perspektywę i zrozumieć problem, jakim jest choroba alkoholowa, by zacząć drogę do trzeźwego życia.